Alimlər nüvə müharibəsindən sağ qalanları dəniz yosunu ilə necə qidalandırmağın yollarını tapıblar

 

Dəniz yosunları plantasiyaları günəş enerjisinin planetimizə çatmasına mane olan fəlakətli hadisələr zamanı bəşəriyyət üçün xilasedici ola bilər. Böyük Britaniyanın Kanterberi Universitetinin və digər ölkələrin tədqiqat müəllifləri qeyd ediblər ki, oxşar böhran qlobal nüvə müharibəsi nəticəsində baş verə bilər. Onların işi Earths Future (EF) elmi jurnalında dərc olunub. Dəniz yosunu qida maddələri ilə zəngindir və bir çox aşağı gəlirli ölkələrdə sahilyanı icmaların dolanışıq vasitələrini təmin edir. “Dəniz yosunları fermalarının tikintisinə investisiya qoymaq, günəş işığının kəskin şəkildə azaldığı ssenarilərdə qlobal qıtlığın qarşısını ala bilər və potensial olaraq qida çatışmazlığından əhəmiyyətli insan itkilərinin qarşısını ala bilər”, - məqalənin müəlliflərindən biri David Denkenberger bildirib. Tədqiqatçılar qırmızı dəniz yosunu “Gracilaria tikvahiae” əsasında model hazırlayıblar. Mövcud nüvə qış iqlim məlumatlarından istifadə edərək, kataklizmdən sonra bu bitkilərin inkişafını modelləşdiriblər. Müəlliflərin fikrincə, dövlətlər minlərlə nüvə başlığı ilə bir-birlərinə zərbələr endirsələr, təxminən 150 milyon ton zərərli tüstü atmosferə atılaraq, illərlə günəş işığının qarşısını ala bilər. Amma havada qara karbon olsa belə, qalan işıq dəniz yosunlarının fotosintez etməsi üçün kifayət edəcək. Optimal istehsal və hazırlıq sahəsini nəzərə alaraq, dəniz yosunu cəmi doqquz aylıq intensiv istehsalda qlobal ərzaq tələbatının 45%-ni ödəyə bilər. Bununla belə, tədqiqatçılar onu da qeyd ediblər ki, dəniz yosunu yeməklərinin tərkibində yüksək yod olduğuna görə 15%-dən çox yemək olmaz. Bütün nüvə müharibəsi ssenarisindən kənarda, elm adamları yosunları sülh dövründə, eləcə də məhdud nüvə münaqişələri və ya vulkan püskürmələri zamanı qlobal ərzaq təhlükəsizliyinə uyğun əlavə adlandırırlar.

Mənbə: bit.ly/3vS2ol1

 Rus dilindən tərcümə:

Əsədov Seyyub Əsəd oğlu-Şirvan şəhər T. Bağırov adına 11 №-li tam orta məktəbin tarix müəllimi, “Ən yaxşı müəllim” müsabiqəsinin (2015-ci il), “Elektron Təhsil” Respublika Müsabiqəsi, “Təhsildə ən yaxşı İnternet resursları” nominasiyası qalibi (2017-ci il), Respublika “Pedaqoji Mühazirələr”inin (2003-cü il III dərəcəli Diplom və 2019-cu il Tərifnamə) təltifçisi, Təhsildə inkişaf və innovasiyalar üzrə IV qrant müsabiqəsinin (2020) qalibi (“V-XI siniflərdə tarix fənninin tədrisi metodikası” adlı metodik vəsait müəllifi).

Xülasə:

https://multiurok.ru/files/aliml-r-nuv-muharib-sind-n-sag-qalanlari-d-niz-yos.html