Hər
bir insanın şəxsi keyfiyyətlər haqqında öz fikirləri var. Lakin mühüm məsələ
ondan ibarətdir ki, bunlar nə üçün lazımdır? Bəziləri həyat üçün, bəziləri iş
üçün, bəziləri isə hər ikisi üçün lazımdır deyəcəklər. Ancaq pisixoloqlar
normal həyat yaşamaq, həyatda uğur qazanmaq üçün 5 universal keyfiyyət müəyyənləşdirmişlər.
Bu konsepsiyanın müəllifləri Q. Olport,
Q. Ayzenk və P. Kettel onu
“Böyük beşlik” adlandırırlar.
Beləliklə,
bu keyfiyyətlərlə tanış olaq;
1.
Esktraversiya - ünsiyyət, ünsiyyət qurmaq bacarığı. Hadisələrə müsbət
emosiyalarla baxılması. Bu keyfiyyətə malik olan insanlar cəmiyyətdə özlərini
rahat hiss edirlər və başqalarına da qarşı müsbət münasibət göstərirlər. Bu
keyfiyyətləri zəif olan insanlar mənfi emosiyalara sahib olurlar.
2.
Nevrotizm. İlk baxışda nevrotik, yəni həddindən artıq narahat insan başa düşülsə
də əslində, bu keyfiyyətə malik adam aydın düşünür və digər məsələlərə tənqidi
yanaşır. Amma burada sağlam düşüncə lazımdır. Bu keyfiyyəti aşağı olan insanlar
tez-tez şən görünsələr də diqqətsiz olurlar.
3. Xoşməramlı olmaq. Bu keyfiyyət insana ətrafdakılarla
daha yaxşı münasibət qurmağa kömək edir. Məramı xoş olan insanlar cəmiyyətdə
sevilir, ünsiyyətcil olurlar. Belə insanlar kostruktiv problemləri və münaqişələri
asanlıqla həll etməyə qadirdirlər. Bu cür keyfiyyətləri az olan adamlar özləri
münaqişə yaradır, onlarla istər işdə, istərsə də evdə dil tapmaq çətin olur.
4.
Dürüstlük. Bu keyfiyyətə malik olanlar həm işdə, həm də başqaları ilə ünsiyyətdə
müvəffəqiyyət qazanır. İnsanın dürüst olması ona verilən tapşırıqların yüksək səviyyədə
yerinə yetirilməsi deməkdir. Belə insanlar vicdanlı olurlar, onlara inanır və
hörmət edirlər. Belə insanlar mənəviyyatca yüksək insanlardır.
5.Açıqlıq.
Belə insanlar alternativ qərar qəbul etməyi bacarırlar. Maraq dairələrini genişləndirməyi bacaran və təcrübəlidirlər.
Onları çətinliklər qorxutmur. Belə
keyfiyyətlərə qapalı olanlar isə dəyişiklikləri sevmirlər. Bir şeydən yapışıb
qalırlar.
Mənbə:https://www.facebook.com/photo?fbid=562205990586865&set=a.269427963198004
Hazırladı:
Əsədov Seyyub Əsəd oğlu - Şirvan şəhər T.
Bağırov adına 11 №-li tam orta məktəbin tarix müəllimi, “Ən yaxşı müəllim”
müsabiqəsinin (2015-ci il), “Elektron Təhsil” Respublika Müsabiqəsi, “Təhsildə ən
yaxşı İnternet resursları” nominasiyası qalibi (2017-ci il), Respublika
“Pedaqoji Mühazirələr”inin (2003-cü il III dərəcəli Diplom və 2019-cu il Tərifnamə)
təltifçisi, Təhsildə inkişaf və innovasiyalar üzrə IV qrant müsabiqəsinin (2020)
qalibi (“V-XI siniflərdə tarix fənninin tədrisi metodikası” adlı metodik vəsait
müəllifi), Azərbaycan Respublikası “Təhsil Şurası” İB-nin İdarə Heyətinin üzvü