Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı (TÜRKSOY)

 

Türk mədəniyyəti və incəsənətinin inkişafı üzrə Beynəlxalq Təşkilat (TÜRKSOY) Azərbaycan Respublikası və Türkiyə Cümhuriyyətinin təşəbbüsü ilə 1992-ci ildə İstanbul və Bakı şəhərlərində keçirilmiş Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Türkiyə və Türkmənistan respublikaları mədəniyyət nazirlərinin görüşləri gedişində əldə edilmiş razılaşmalar əsasında yaradılmışdır. TÜRKSOY-un yaradılması və fəaliyyət prinsipləri haqqında Müqavilə həmin ölkələrin mədəniyyət nazirləri tərəfindən 1993-cü il iyulun 12-də Qazaxıstan Respublikasının keçmiş paytaxtı Almatı (indiki Nursultan) şəhərində imzalanmışdır. Təşkilatın Nizamnaməsinə görə, o, türkdilli dövlətlərin mədəniyyət nazirlərinin Daimi Şurasının qərarlarına əsasən fəaliyyət göstərir. TÜRKSOY-un əsas üzvləri Qazaxıstan, Türkiyə, Azərbaycan, Özbəkistan, Qırğızıstan və Türkmənistandır.

     Sonralar TÜRKSOY-a müşahidəçi qismində Şimali Kipr Türk Cumhuriyyəti, Rusiya Federasiyasının respublikaları: Tatarıstan, Başqırdıstan, Altay, Saxa (Yakutiya), Tuva və Xakasiya, eləcə də Moldova Respublikasının tərkibindəki Qaqauziya daxil olmuşlar. Buna baxmayaraq, bu üzvlər də əsas üzvlər kimi eyni hüquqa və səlahiyyətə malikdilər. Ümumiyyətlə, TÜRKSOY-un fəaliyyətində demokratik prinsiplər əsas götürülür. Yəni səsvermədə 8 müşahidəçi ölkə də əsas 6 üzvlər kimi eyni səsvermə hüququna malikdirlər.

Beynəlxalq TÜRKSOY Təşkilatının əsas məqsədi türk xalqları arasında mənəvi yaxınlaşmanı təşviq etmək və türk xalqlarının qarşılıqlı birliyini möhkəmləndirmək, dünyada türk mədəniyyətinin təqdimi və ənənələrinin sonrakı nəsillərə ötürülməsidir.

 

Mənbə: https://bit.ly/3FLaBs1