Facebook kompaniyası adını Meta olaraq dəyişdirdi

 

              Facebook kompaniyası adını Meta olaraq dəyişdirdi

 (Şirkətin yeni loqosu mavi rəngli sonsuzluq işarəsi olacaq).

Bu barədə 28 oktyabrda Nyu-York şəhərində şirkətin yaradıcısı Mark Zukerberq onlayn təqdimatda bildirib.  “İndi biz Meta” adlanırıq deyə M. Zukerberq söyləyib, “lakin missiyamız dəyişməz olaraq qalacaqdır”. Onun sözlərinə görə, hazırda bütün proqramlar və “Instagram” və “WhatsApp” əvvəlki kimi qalacaqdır. Lakin zaman keçdikcə istifadəçilərin Facebooka (sosial şəbəkə kimi- Tass)  ehtiyacı olmayacaqdır. M. Zukerberq izah edib ki, korporasiyanın yeni adı Meta yunanca “sonra” sözündən qaynaqlanır və bu da şirkətin daim inkişaf edəcəyini göstərir. Daha əvvəl təqdimat çərçivəsində o, virtual və reallıq elementlərini özündə birləşdirəcək metakainat adlanan konsepsiya haqqında danışmışdı. Nümunə olaraq, o, istifadəçinin həm canlı, həm də virtual məkanda ifa olunan konsertdə necə iştirak edə biləcəyini nümayiş etdirmişdi. Eyni zamanda Zukerberqin demək olar ki, bütün çıxışı saat yarım ərzində dağ mənzərəli bağ evindən animasiyalı kosmik stansiyaya çevrilən virtual interyer fonunda baş vermişdir. Şirkətin saytında artıq şirkətin Meta adlanacağı barədə elan yerləşdirilibdir. Adın dəyişdirilməsi fonunda elektron Nyu-York Birjasında Facebook səhmləri bir neçə dəqiqə ərzində 3,31% bahalaşaraq açılış səviyyəsinə (10,32 dollar) çatıb.

“Metakainat”

Şirkətin düşündüyü kimi yeni ad onların seçdiyi “metakainat” konsepsiyasının davamıdır və bu, təkcə proqramları deyil, həm də əlavə reallıq cihazlarını da birləşdirəcək. Bütün bu ideyaların həyata keçirilməsi üçün yeni qurumun işi iki bloka bölünəcək: birincisi artıq fəaliyyət göstərən xidmətlərlə məşğul olacaq, ikincisi isə yeni platformaların və texnologiyaların inkişafı platformasına çevriləcək. M. Zukerberq “metakainat”ın gələcək inkişafını virtual dünyanın yaradılmasında görür, burada istifadəçilər öz fərdi animasiyalı filmlərini əldə edə biləcəklər. Bunun vasitəsilə onlar virtual aləmdə gəzə, əlavə reallıq ilə oyunlar oynayaraq vaxt keçirə və eyni zamanda istifadəçilərlə ünsiyyət qurmaq, zəngləri qəbul etmək və ya etməmək, məhsulları almaq və ya reklam etmək, virtual söhbət otaqlarında toplaşa biləcəklər. Bu proqramın bir hissəsi də əlavə reallıq eynəkləri, yeni səs interfeysləri, jestlərə nəzarət sistemləri, istifadəçi ətrafındakı qadjetlərə intellektual nəzarət texnologiyaları və sairdir. Şirkət həmçinin əlavə reallıqda bütün yeni qarşılıqlı əlaqə vasitələrinə yiyələnmələri, məzmun yaradıcıları üçün  “immersiv təlimlərə” təxminən 150 milyon dollar xərcləmək niyyətindədir.

Facebook sənədləri

Facebook son zamanlar çətin dövr keçirmişdir. Sentyabr ayında “The Wall Street” jurnalı şirkət və onun xidmətlərindəki zərərli təcrübələr haqqında bir sıra məqalələr dərc etmişdi. Bu yazıları qəzetə ötürən keçmiş Facebook əməkdaşı Frensis Xauqen idi və sənədlər şirkətin daxili sənədləri olmuşdur. Yazılarda xüsusən şirkətin sosial şəbəkələrində istifadəçilərin sağlamlığı üçün potensial təhlükəli, lakin onların marağına səbəb olan məzmunu təbliğ etdiyindən danışılırdı (məsələn, artıq anoreksiyadan əziyyət çəkən qızlara arıqlamanın müzakirə edildiyi qruplara abunə olmaq tövsiyə olunurdu). Oktyabrın 25-də Amerika nəşrlərindən ibarət konsorsium ifşaedici materiallarla çıxış etdi. Jurnalistlərə “sızan” daxili sənədlər yenidən mənbə oldu. Məlum olub ki, şirkət ABŞ-dan kənarda məzmunu filtrləmək üçün çox az iş görüb və bu, sosial mediadan, məsələn, Efiopiya və Hindistanda nifrət və ksenofobiya qızışdırmaq üçün istifadəsinə gətirib çıxarıb. ABŞ daxilində də 2020-ci il prezident seçkilərindən sonra monitorinq xeyli zəifləyib. Facebookun həmçinin koronavirus və ona qarşı peyvəndlər haqqında yalan məlumatları aktiv şəkildə silmədiyi iddia edilir. Əsas ittiham, şirkətin TikTok kimi rəqiblərin ondan əl çəkməyə başladığı mənfəət arxasınca getməsini istifadəçilərin sağlamlığı üçün qayğıdan üstün tutması ilə bağlı idi. ABŞ Federal Ticarət Komissiyası istifadəçilərin şəxsi məlumatlarının məxfiliyi ilə bağlı problemlərlə əlaqədar 2019-cu ildə aparılan araşdırma zamanı şirkətin ondan məlumat gizlətmədiyini yoxlayanlar Facebook-un daxili sənədləri ilə maraqlanıb. Zukerberq son dövrlərdə baş verən hadisələri koordinasiyalı hücum adlandırsa da, lakin bunun kim tərəfindən başladığı haqqında məlumat verməyib. Məlumatları mediaya sızdıran Frensis Xauqen iddia edir ki, o, yalnız Facebook-un zərərli təcrübələrinə son qoymaq və bununla da şirkətin fəaliyyətini təkmilləşdirmək istəyi üçün belə hərəkət edib. Korporasiyanın təsisçisi iddia edir ki, Facebooka qarşı bütün ittihamlar böhtandır və o, heç vaxt faydalarını istifadəçi sağlamlığından üstün tutmayıb. Bütün bunlara baxmayaraq bu cür yazılar Facebookun maliyyə vəziyyətinə çox az təsir göstərib. Nyu-York Fond Birjasında şirkətin səhmlərinin qiyməti bir qədər bahalaşmışdır.

Problemlər

Bununla belə, Facebookun problemləri qeyri-etik biznes təcrübələri ilə bağlı ittihamlardan kənara çıxır. Məhz bu təcrübələrin yaranmasına səbəb şirkətin rəqibləri - gənclər arasında ciddi maraq doğuran yeni sosial şəbəkələrlə ayaqlaşmaq istəyi olub. Nəşr edilmiş daxili sənədlər 2000-ci ildən sonra doğulanların daha çox Facebooka maraq göstərmədiyini göstərir. Stabilləşmə, uzunmüddətli perspektivdə isə auditoriyanın azalması reklam gəlirlərinin azalmasına gətirib çıxarar. Sosial mediadan pul qazanmağın əsas mənbəyi olan reklam biznesi də “Apple”-nın cihazlarında quraşdırılmış proqramlar vasitəsilə şəxsi istifadəçi məlumatlarının toplanması ilə bağlı yeniliklər ilə üzləşir. İndi “Apple” smartfon və planşet istifadəçilərə xəbərdarlıq edir ki, proqram onun fəaliyyətini “izləyir” və bu barədə məlumat toplayır və bu imkanı məhdudlaşdırmağı təklif edir. Daha az məlumat toplanması daha az dəqiq hədəflənmiş reklam və ondan daha az gəlir gətirir. Bu çətin vəziyyətdə Facebooka əlavə zərbə 4 oktyabrda şirkətin işində ən böyük axsama oldu, o zaman nəinki bütün sosial şəbəkələri, həm də daxili sistemlərlə təxminən 6 saat ərzində əlaqə kəsildi. Bununla belə, Facebook skeptiklərin gözlədiyindən daha güclüdür. Oktyabrın 25-də şirkət rüblük gəlirlə bağlı məlumatları təqdim edib. Bu ilin üçüncü rübündə 2020-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 35% artaraq 29 milyard dollar təşkil edib. Lakin investorlar gəlirin ən azı 29,58 milyard dollar olacağını gözləyirdilər və yalnız bundan sonra, növbəti ticarət günündə Nyu-York birjasında şirkətin səhmləri təxminən 4% ucuzlaşıb.

 Dəyişikliklər

Sadalanan problemlər fonunda şirkətin rebrendinqinin elan edilməsi, əvvəllər mediada şərhlər verən ekspertlərin fikrincə, bu vəziyyətdən məntiqi çıxış yolu kimi görünür. Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, qərar böyük ölçüdə indi həddən artıq çox mənfi cəhətlərlə əlaqəli olan əvvəlki addan uzaqlaşmağa imkan verəcək. Nəticə həmçinin diqqətin sosial şəbəkənin populyarlığının itirilməsindən şirkətin fəaliyyətinin yeni sahələrinə yönəldilməsi ola bilər ki, bu da Zukerberqin artıq qeyd etdiyi kimi - virtual reallıq texnologiyalarının, öz ticarət platformalarının, eləcə də ünsiyyət üçün periferik cihazların inkişafına səbəb olacaqdır.

Mənbə : https://tass.ru/ekonomika/12794541

 

Rus dilindən tərcümə etdi:

Əsədov Seyyub Əsəd oğlu - Şirvan şəhər T. Bağırov adına 11 №-li tam orta məktəbin tarix müəllimi, “Ən yaxşı müəllim” müsabiqəsinin (2015-ci il), Təhsildə inkişaf və innovasiyalar üzrə IV qrant müsabiqəsinin (2020) qalibi