20 sentyabr Azərbaycan Respublikasının Dövlət Suverenliyi Günüdür

Azərbaycan Respublikasında Dövlət Suverenliyi Gününün təsis olunması ilə bağlı 19 sentyabr 2024-cü il tarixli Prezident Sərəncamı xalqımızın milli yaddaşında əbədi qalacaq mühüm bir hadisədir.

Bu günün rəsmiləşdirilməsi yalnız təqvimdə yeni bir bayramın təsdiqi deyil, həm də tarixi varlığımızın, milli kimliyimizin və dövlətçilik əzminin təntənəsidir. Suverenlik anlayışı hər bir xalq üçün öz taleyinə sahib çıxmaq, öz müstəqil dövlətini yaratmaq və onu inkişaf etdirmək qətiyyətinin ən ali ifadəsi hesab olunur. Xalqımız tarix boyu dəfələrlə işğallara, müstəmləkə siyasətinə, məhrumiyyətlərə məruz qalsa da, müstəqillik arzusundan heç vaxt əl çəkməmiş, bu ideyanı nəsildən-nəslə ötürərək milli şüurunun əsas dayağına çevirmişdir.

Azərbaycan xalqı bu gün öz müstəqil dövlətinə sahibdir və bu dövlətin gücü, əzmi, varlığı şəhidlərimizin qanı, igid əsgər və zabitlərimizin qəhrəmanlığı hesabına qorunub saxlanılmışdır.

Dövlət suverenliyi tarixən xalqımızın azadlıq mübarizəsinin ana xətti olmuşdur. 1918-ci ildə yaranmış Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti müsəlman Şərqində ilk demokratik respublika kimi milli iradəmizin təntənəsi idi. Hərçənd ki, Cümhuriyyətin ömrü cəmi 23 ay sürdü, lakin onun qoyduğu dövlətçilik ənənələri, qəbul etdiyi qərarlar, xalqın şüurunda yaratdığı azadlıq düşüncəsi əbədi olaraq yaşadı.

Sovetlər dövründə də Azərbaycan xalqının müstəqillik ideyası gizli şəkildə yaşadıldı və XX əsrin sonlarında - 1991-ci ildə dövlət müstəqilliyimiz bərpa olundu. Bu, böyük tarixi nailiyyət idi, lakin müstəqilliyin qorunması və möhkəmləndirilməsi daha mürəkkəb bir proses oldu. 1980-ci illərin ortalarından başlayaraq ölkəmiz ağır siyasi böhran, iqtisadi çətinliklər və Ermənistanın təcavüzü ilə üz-üzə qaldı. Torpaqlarımızın 20 faizinin işğalı, yüz minlərlə soydaşımızın doğma yurdlarından didərgin salınması xalqımızın tarixində ən faciəli səhifələrdən biri oldu. Buna baxmayaraq, Azərbaycan xalqı müstəqillik əzmini itirmədi.

Ümummilli Lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə ölkədə sabitlik bərqərar edildi, müstəqil dövlət quruculuğu yolunda mühüm addımlar atıldı. Dövlət suverenliyi yalnız siyasi atributlarla - bayraq, gerb, himn və Konstitusiya ilə məhdudlaşmır. O, həm də iqtisadi müstəqillik, milli ordunun qurulması, beynəlxalq münasibətlərdə bərabərhüquqlu subyektə çevrilmək deməkdir. Azərbaycan bütün bu istiqamətlərdə ardıcıl və məqsədyönlü siyasət yürüdərək öz mövqeyini möhkəmləndirdi. XXI əsrin əvvəllərindən başlayaraq ölkəmizin neft və qaz resurslarının dünya bazarlarına çıxarılması, transmilli layihələrin icrası, iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi dövlət suverenliyinin real təminatına çevrildi. Xüsusilə Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən siyasət Azərbaycanın müstəqilliyini dönməz etdi, onu bölgənin lider dövlətinə çevirdi. Dövlət suverenliyinin ən mühüm göstəricisi ərazi bütövlüyünün təmin edilməsidir. Uzun illər işğal altında qalmış Qarabağ və Şərqi Zəngəzur torpaqlarımızın azadlığı xalqımızın ən böyük arzusu idi. 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində bu arzu gerçəkləşdi. Azərbaycan Ordusu xalqın dəstəyi, dövlətin gücü və Ali Baş Komandanın qətiyyəti sayəsində tarixi Zəfərə imza atdı. 2023-cü ilin sentyabrında keçirilmiş lokal antiterror tədbirləri isə suverenliyin bərpasını tam şəkildə təmin etdi. Bu gün Azərbaycanın üçrəngli bayrağı bütün azad olunmuş torpaqlarda dalğalanır. Bu zəfər yalnız hərbi uğur deyil, həm də dövlət suverenliyinin sarsılmazlığının dünyaya nümayişidir. Dövlət suverenliyi xalqın milli kimliyinin, mədəniyyətinin, dilinin, adət-ənənələrinin qorunması deməkdir. Azərbaycanın müstəqilliyi həm də milli-mənəvi dəyərlərimizin azad şəkildə inkişafı üçün zəmin yaratdı. Müstəqil dövlətimiz elm və təhsil siyasətini milli maraqlara uyğun şəkildə qurmaq imkanı əldə etdi. Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə tanınması, nüfuzlu təşkilatlara üzv qəbul olunması, mühüm tədbirlərə ev sahibliyi etməsi suverenliyin əyani göstəricilərindəndir. Dövlət suverenliyi həm də vətəndaşın rifahı, sosial ədalətin bərpası, insan hüquqlarının qorunması deməkdir. Müstəqil Azərbaycanın inkişaf strategiyası məhz insan amilini ön plana çəkərək sosial dövlət modelinə yönəlmişdir. İşğaldan azad edilmiş torpaqlarda bərpa-quruculuq işləri də suverenliyin parlaq nümunəsidir. Bu torpaqlarda yeni şəhərlər, kəndlər salınır, müasir infrastruktur yaradılır, insanlar doğma yurdlarına qayıdır. Bu, dövlətin öz torpaqlarına sahib çıxmasının, xalqın taleyinə sahib olmasının ən real göstəricisidir.

Dövlət Suverenliyi Gününün təsis olunması yalnız keçmişin xatırlanması deyil, həm də gələcəyə verilən mesajdır. Bu gün biz müstəqilliyimizin əbədi və dönməz olduğunu bütün dünyaya bəyan edirik. Hər bir vətəndaş anlamalıdır ki, dövlət suverenliyi onun azad nəfəs almasının, sərbəst yaşamasının, milli kimliyini qorumasının təminatıdır. Dövlətin suverenliyi itirilərsə, xalqın azadlığı da əldən gedər. Ona görə də bu dəyər qorunmalı, gələcək nəsillərə ötürülməlidir. Dövlət Suverenliyi Günü həm də şəhidlərimizin müqəddəs xatirəsinə ehtiramın ifadəsidir. Onların canı, qanı bahasına qazanılmış azadlıq xalqımızın ən qiymətli sərvətidir. Azərbaycan gəncliyi bu dəyərləri qorumağa borcludur. Gənc nəsillər bilməlidirlər ki, müstəqillik verilən hədiyyə deyil, ağır mübarizənin nəticəsidir. Bu mübarizəni davam etdirmək, dövlətin inkişafına töhfə vermək hər kəsin vətəndaşlıq borcudur.

Beləliklə, 19 sentyabr 2024-cü il tarixli Prezident Sərəncamı ilə təsis edilən Dövlət Suverenliyi Günü Azərbaycanın dövlətçilik tarixində mühüm mərhələdir. Bu gün xalqımızın əzmini, qətiyyətini, milli birliyini əks etdirir. Dövlət suverenliyi Azərbaycan xalqının əbədi sərvətidir və hər bir vətəndaş bu sərvətin keşiyində dayanmalıdır. Müstəqil dövlətimizin möhkəmlənməsi, inkişafı, beynəlxalq aləmdə nüfuzunun artması məhz bu suverenliyin bəhrəsidir. Azərbaycan xalqı bu gün öz müstəqil dövlətinə sahib olmaqla qürur duyur və gələcək nəsillərə güclü, azad, suveren bir vətən miras qoymaq əzmindədir. Dövlət Suverenliyi Gününün qeyd edilməsi bu əzmin rəmzi, milli ruhumuzun təntənəsi, azərbaycançılıq məfkurəsinin isə ən ali təzahürüdür.

Qanun:https://e-qanun.az/framework/57986

Hazırladı:

Əsədov Seyyub Əsəd oğlu-Şirvan şəhər T. Bağırov adına 11 №-li tam orta məktəbin tarix müəllimi, “Ən yaxşı müəllim” müsabiqəsinin (2015-ci il), “Elektron Təhsil” Respublika Müsabiqəsi, “Təhsildə ən yaxşı İnternet resursları” nominasiyası qalibi (2017-ci il), Respublika “Pedaqoji Mühazirələr”inin (2003-cü il III dərəcəli Diplom və 2019-cu il Tərifnamə) təltifçisi, Təhsildə inkişaf və innovasiyalar üzrə IV qrant müsabiqəsinin (2020) qalibi (“V-XI siniflərdə tarix fənninin tədrisi metodikası” adlı metodik vəsait müəllifi).